AUTYPISCH

Wacht even! Niet zo snel! Wacht nou gewoon even! Geef me de tijd. Tijd om te schakelen.

Vaak zie ik patronen die voor een ander niet of veel minder duidelijk zijn. Mijn collega heeft een verleden met seksueel geweld. We praten er al snel over. Ze verbaast zicht. Zegt dat ze er normaal niet over praat. Zeker niet met een collega. Vraagt me hoe ik het weet. Ik zeg gewoon dat ik het voel.   Ik ben in het theater. De band bestaat uit twee mannen en twee vrouwen. “Ze hebben ruzie”, zeg ik in de pauze. Mijn vriendin is geïrriteerd. Hoe weet ik dat nou? Ik zeg gewoon dat ik het voel. Een week later is de groep uit elkaar. Mijn vriendin is weer geïrriteerd. Ik had het vast al ergens gelezen. Ze weet het zeker. Ik zwijg en voel me alleen.

Als ik eenmaal weet op wie ik wél verliefd kan worden, gaat het ook met me op de loop. Niet dat ik vrouwen ga stalken of zo. Maar ze zijn allemaal 100 procent hetero. Ik bezweer hen dat ik niets van hen verwacht. Ik wil alleen wél even melden dat ik verliefd ben. Anders weten zij niet waarom ik me vreemd gedraag. Het werkt natuurlijk anders. De ander voelt zich erg ongemakkelijk. Neemt afstand. Wat ik dan weer niet begrijp. Mijn huisarts in Den Haag is één van de vrouwen die ik 'leuk' vind. In1990 zit ik met een enorme bos rode rozen in haar wachtkamer, Ik ga samenwonen in Hoofddorp en moet dus afscheid van haar nemen. Vier jaar later nodig ik haar uit voor een etentje met vrienden en bekenden ter ere van mijn 40e verjaardag, Ze komt! Eindelijk een reactie die ik helemaal snap. Maar rust, echte rust krijg ik niet. Er blijft altijd iets knagen. Dat is niet het lesbisch zijn. Dat is geen enkel probleem. Niet voor mijn collega's. Ook niet voor mijn ouders. En al helemaal niet ...

Hoort daar niet 'verliefd' voor? Ben niet verliefd op hem maar op mijn 21e wordt het hoog tijd voor een vriendje, zeggen mijn collega's.  Ik vind er een.  Aardige jongen.  Niets méér.  Veel minder.  Problemen rond seksualiteit, gesprekken met de pastoor en met anderen omdat ik het gevoel heb dat er iets niet klopt.  Het verhaal van mijn leven. Ik voel en voel en voel en weet ook eigenlijk wel in welke richting ik moet denken. Jammer genoeg voelt er niemand mee. Het is eind jaren 70 en behalve Albert Mol is er geen homo te bekennen.  Oh ja, Jos Brink en Frank Sanders maar die maken alleen samen cabaret. Toch? En dus is het advies.... Wacht maar tot er kinderen zijn, dan komt alles goed. De enige die zegt dat ik niet moet trouwen is.... mijn moeder. Waarom ze dat zegt kom ik nooit te weten. Zal ook wel iets met voelen te maken gehad hebben. Al zal het woord 'lesbisch' nooit in haar wereldje voorgekomen zijn. Mijn vader vindt nog altijd dat je gewoon moet...

  Ik ervaar situaties als nieuw. Weet niet meer hoe het ging, Reageer dus gewoon op dezelfde manier. Ook al bleek de vorige keer. En de keer daarvóór. En de keren dáárvoor. Dat het niet de beste manier was. Ik stoot me dus wél ontelbare keren aan dezelfde steen.

Ik móet alléén werken.  Ben geen teamplayer.  Ik haat gezamenlijke pauzes.  En feestdagen en verjaardagen.  Sociaal contact kost me bakken vol energie. Ik leer en imiteer.  Het wordt nooit iets van mezelf.  Ik zeg netjes "Goedemorgen" als ik kom.  En netjes "Fijne avond"als ik ga.  Maar diep in me stormt het gevoel van onzinnige normen en waarden.  Het is toch logisch dat je iedereen al het goede toewenst?! Tussendoor zeg ik het liefste niets.  Ik mis iets (hoor ik ze denken) maar ik weet niet wat want ik mis het zelf niet, En ik kom ermee weg want ik zit in mijn eentje.  Eerst als telefoniste/receptioniste, niet veel later als directiesecretaresse omdat ik volgens mijn leidinggevenden 'zo fijn gestructureerd werk'. Maar 1 baas.  Mijn eigen systeem.  Afwijkende pauzes. Zo is het te doen.

Het is niet alleen autisme wat me van kleins af aan in de weg zit.  Het is ook het opgroeien in een gezin waar de antwoorden op vaak gestelde vragen niet gemiddeld zijn. De zus van mijn vader gaat op haar 18e het klooster in.  Als ze één keer per jaar bij ons op bezoek is (vaker mag ze niet weg van Moeder Overste), rookt ze sigaretten en ze voetbalt met ons, gewoon in haar habijt. Ik vind dat gewoon geweldig! Gewoon en geweldig! Als ik op school kom in een nieuwe trui vraagt de onderwijzeres of mijn moeder die zelf gemaakt heeft. Ik zeg "Nee, mijn vader. Hij kan met vier pennen breien, met en zonder patroon."  Hij doet dat rustig aan tafel, voor het raam.  We wonen tegenover winkels en dus is het overdag een komen en gaan langs dat raam.  Sommige mensen kennen ons en steken hun hand of duim op.  Anderen kijken verrast of weten duidelijk niet wat ze er mee kunnen en moeten.  Mijn vader boeit het niet.  Mijn moeder nog minder.  Frank vindt alle...

Ik functioneer niet in een groep. Een groep begint bij mij bij vier mensen. Dat is inclusief mijzelf. Na een paar minuten al voel ik me er buiten vallen. Hunker ik naar één op één. Behalve als het om mijn drie echte vriendinnen gaat. Die ik al tientallen jaren ken. Of als de anderen een verstandelijke beperking hebben. Of niet aangeboren hersenletsel. Dan is er geen probleem. Ik kan er dan veilig van uit gaan dat alles echt is.

Ik zit in de derde klas van de lagere school. We vieren Sinterklaas. Ik heb Marlies getrokken en voor haar een cadeautje gekocht. Eén voor één lezen de meiden hun ontvangen gedicht voor. Ik heb dat van mij in een minuut of drie geschreven. Het loopt als een trein. Het klopt als een bus. Gaat echt over Marlies. Haar ouders die een slagerij hebben. Zij die fanatiek handbalt. En softbalt. En tafeltennist. Iedereen geniet van de woordgrapjes. Tot het einde. Tot de ondertekening. Daar staat geen Sint en Piet, Daar staat Batman en Robin. Leerlingen lachen. De lerares kijkt verbaasd. Marlies wordt boos. Ze zegt dat het nergens op slaat. Ik snap het probleem niet. Echt niet. Het klopt perfect met de tekst. Softbal en tafeltennis.....  Speel je met een bat..... Sint en Piet zouden dit nooit zo geschreven hebben. Dus waarom zou ik hun naam eronder zetten?

Het begint met speelgoedautootjes van Matchbox. Ik heb niets met poppen. En mijn ouders denken gelukkig niet in jongens/meisjes. Dus zit ik op de grond met een garage, Lelijke Eenden, Kevers en Strijkijzers. Later worden het grammofoonplaten van 1 zangeres. Het is de Italiaanse Rita Pavone die dan 18 en heel jongensachtig is. Ze heeft al een eigen show op de Italiaanse tv. Ik mis geen aflevering, geen seconde. Als mijn ouders mijn nieuwe muzieksmaak niet steeds willen horen, krijg ik een eigen kamer. Ik heb ze allemaal nog steeds: 30 singles en 6 elpees. Ook al draai ik ze nooit meer. Mijn kamer is gelukkig groot. Er staan al snel boekenkasten vol kinderboeken. Natuurlijk series. Tup en Joep. Arendsoog. Pietje Bel. En de jaarlijkse vakantieboeken van de Margriet. Eerst ook de Donald Duck. En een paar jaar later de Taptoe. Nog wat later de  Peanuts strips. Gek van Charlie Brown en Snoopy. Ik neem er een extra koffer mee voor naar Londen. De plaats waar ik elk jaar heen móet. Alleen ...

Ik heb geen autisme, Dat kan niet. Als je autisme hebt dan kijk je niemand aan. Ik kijk iedereen aan. Altijd. Gepast of ongepast. Hoezo ongepast aankijken? Bestaat dat dan?

Ik houd van humor.  Die van mijn vader vind ik geweldig.  Hij heeft maar een paar klassen lagere school en toch maakt hij schitterende woordgrapjes, Veel later, als hij Alzheimer heeft, maakt hij die nog steeds. In de klas ben ik de enige die opstellen schrijven leuk vindt.  Het is verplicht eerst 'in het klad' te schrijven en het het dan netjes en verbeterd over te schrijven.  Dat lukt me nooit. Mijn klad is altijd helemaal anders dan de nette versie. Andere titel.  Andere inhoud.  En allebei in één keer helemaal goed.  Niemand komt daar ooit achter.  Het klad wordt verfrommeld.  Weggegooid.  Het nette opstel mag ik voorlezen.  Mijn klasgenootjes vragen er altijd om.  Ze genieten en vergeten heel even hoe raar ze me vinden.

Mijn vader koopt als eerste in de straat een tv. Frank en ik kijken naar kinderprogramma's: De avonturen van Okkie Trooy Ja Zuster Nee Zuster Flip de Tovenaarsleerling Maar dankzij de komst van het illegale REM-eiland ook naar Mr Ed, het sprekende paard     Zorro        De onzichtbare man   De Saint En nog wat later naar Johnny en Rijk De Mounties Stiefbeen en Zoon We lachen wat af, Frank en ik.   Mijn vader werkt als postbode bij de PTT maar gaat al gauw in wisseldiensten werken als sorteerder. Ook verdient hij bij met behangen en witten, Er zijn nooit geldproblemen. Mijn moeder zit bijna altijd aan tafel met een van de katten of honden op schoot. Vanaf 1963 zorg ik ervoor dat ik altijd thuis ben als actrice/zangeres Jenny Arean op tv is.  Het zijn leuke musicals maar er is méér aan de hand, alleen besef ik dat nog niet, Ik móet alles zien. In 1965 komen De Wrekers op de buis.  Diana R...